Słuch jest jednym z najważniejszych zmysłów człowieka i jak każdy inny, może być narażony na różnego rodzaju uszkodzenia. Wśród najsilniejszych negatywnych czynników wpływających na zdrowie naszego słuchu, wyróżnia się głównie hałas. Jego nadmiar staje się przyczyną wielu schorzeń zarówno układu długotrwałego, jak i krótkotrwałego. Ale co tak naprawdę oznacza termin „szkodliwość hałasu” i jak możemy podzielić hałas ze względu na tę szkodliwość dla zdrowia?
Definicja szkodliwości hałasu jest dosyć szeroka i obejmuje wszystko, co prowadzi do niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku ekspozycji na hałas. Podstawowym podzialem hałasu jest jego podział ze względu na intensywność. Wartości decybeli (dB) decydują o tym, czy hałas będzie miał negatywny wpływ na nasze zdrowie.
Hałas o niskiej intensywności, poniżej 55 dB, jest zazwyczaj uznawany za akceptowalny i nie szkodzi naszemu zdrowiu. Do tego typu dźwięków zalicza się codzienne rozmowy, śpiew ptaków czy szum liści. Niestety, większość z nas na co dzień styka się z hałasem o wielokrotnie wyższej intensywności.
Hałas o średniej intensywności, od 55 do 85 dB, może prowadzić do problemów ze zdrowiem, jeśli jesteśmy na niego narażeni przez długi okres czasu. Do tego typu hałasu zaliczamy między innymi dźwięki generowane przez ruch uliczny, a także głośną muzykę czy dźwięki produkowane przez różnego rodzaju maszyny i urządzenia.
Najgorszy dla naszego zdrowia jest hałas o wysokiej intensywności (powyżej 85 dB) – jest to poziom, który bezpośrednio powoduje uszkodzenia słuchu. Takie dźwięki generowane są na przykład przez kosiarki, wiertarki, samoloty odrzutowe czy koncerty rockowe.
Ważna jest również częstotliwość hałasu. Nawet dźwięki o niskiej intensywności mogą być szkodliwe dla naszego zdrowia, jeśli są wystarczająco wysokiej częstotliwości.
Podział na hałas stały i przelotny jest kolejnym elementem klasyfikacji szkodliwości hałasu. Hałas stały to ten, który jest obecny nieustannie lub prawie nieustannie – np. hałas drogowy lub przemysłowy. Hałas przelotny to taki, który pojawia się sporadycznie, nie jest stałym elementem otoczenia.
Hałas, na który narażeni jesteśmy codziennie, może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych. Im wyższa jego intensywność i częstotliwość, tym silniejszy jest jego negatywny wpływ. Wśród najczęstszych schorzeń wywołanych hałasem wymienia się przede wszystkim problemy ze słuchem – od szumów usznych, po częściową lub całkowitą utratę słuchu. Ale hałas może szkodzić także innym aspektom naszego zdrowia. Długotrwałe narażenie na hałas prowadzi do streśu, który z kolei może wywołać wiele poważnych chorób, takich jak nadciśnienie czy schorzenia serca.
Choć całkowite uniknięcie narażenia na hałas jest praktycznie niemożliwe, warto pamiętać o kilku zasadach, które pomogą nam lepiej dbać o nasze zdrowie. Przede wszystkim powinniśmy unikać miejsc szczególnie głośnych i narażonych na hałas przez wiele godzin na dobę. Ważne jest również regularne robienie przerw od hałasu i zadbanie o to, by nasze miejsce pracy czy mieszkanie były odpowiednio izolowane akustycznie. W przypadku konieczności przebywania w głośnym otoczeniu warto zainwestować w dobrej jakości ochronniki słuchu.
Hałas jest wszędobylskim zjawiskiem, często ignorowanym ale mającym istotny wpływ na naszą codzienną egzystencję. W prawidłowych warunkach, hałas o pewnym poziomie decybeli jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania rożnych sfery życia jak np. komunikacja interpersonalna, działalność przemysłowa, a nawet relaks. Jednakże wzrost natężenia hałasu ponad pewną ustaloną normę może być źródłem wielu problemów zdrowotnych zarówno fizycznych jak i psychicznych. Poniższy artykuł opisuje podział hałasu ze względu na szkodliwość dla zdrowia.
Po pierwsze, warto zaznaczyć, że istnieje wiele źródeł hałasu, które mogą się różnić w zależności od środowiska w jakim człowiek przebywa. Miejsca pracy w przemyśle, transport publiczny, elektrociepłownie czy miejsca rozrywki to tylko niektóre z miejsc gdzie człowiek może być narażony na szkodliwe poziomy hałasu.
Wielkość szkody na zdrowiu człowieka uzależniona jest od natężenia i czasu ekspozycji na hałas. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) możliwe jest podzielenie hałasu na 4 główne kategorie pod względem szkodliwości.
1. Hałas o natężeniu poniżej 30 decybeli – jest to typowy poziom hałasu w cichej miejscowości podmiejskiej w nocy. Hałas na tym poziomie jest minimalnym bełkotem dla zdrowia człowieka i nie powinien powodować żadnych problemów.
2. Hałas o natężeniu między 30 a 50 decybeli – pokrywa typowe dzienne dźwięki w spokojnym domu, w tym głośne rozmowy. Taki hałas może wywoływać lekki stres i dezorientację, ale rzadko prowadzi do trwałych uszkodzeń słuchu.
3. Hałas o natężeniu między 50 a 70 decybeli – obejmuje takie sytuacje jak intensywny ruch drogowy lub głośna muzyka. Powtarzające się ekspozycje na ten poziom hałasu mogą prowadzić do problemów ze słuchem, wysokiego ciśnienia krwi, zaburzeń snu i zwiększonego ryzyka zawału serca.
4. Hałas o natężeniu powyżej 70 decybeli – jet to intensywny hałas który jest szczególnie szkodliwy dla zdrowia człowieka. Bezpardonowe narażenie na tak wysoki poziom hałasu może prowadzić do trwałego ubytku słuchu, chronicznego stresu i innych poważnych problemów zdrowotnych.
Klasyfikacja ta dowodzi jak wielki wpływ na nasze zdrowie ma hałas. Warto więc dbać o swoje otoczenie akustyczne zarówno w pracy jak i w miejscu zamieszkania. Ważne jest również uświadomienie sobie faktów dotyczących hałasu i jego negatywnego wpływu na nasze życie, aby efektywnie minimalizować potencjalne ryzyko.